Thursday, April 16, 2009

گفت و گو با دکتر هاشم رجب زاده استاد ايرانشناسي دانشگاه ژاپن


گفت و گو با دکتر هاشم رجب زاده استاد ايرانشناسي دانشگاه ژاپن
درخت ها در تهران افسرده هستند
ايرن- نسترن نسرين دوست: دکتر هاشم رجب زاده مورخ و تاريخدان ايرانى، متولد 1320 است .وي بيش ازسه دهه است که مطالعات تاريخى و فرهنگى اش را معطوف ژاپن کرده و گرچه در آن کشور نيز ساکن است،اما مراودات فرهنگى و نقش واسطه گرانه اش را در آشنايى ايرانيان با تاريخ و تمدن ژاپن همچنان حفظ کرده است،به اين دليل از نزديک با فضاي فرهنگ شهري دو کشور ژاپن و ايران آشنايي دارد. در اين گفت و گو دکتر رجب زاده مشاهدات خود را از منظر محيط زيستي فرهنگي عنوان کرده اند
با توجه به اين که ژاپن کشور ي است با تکنولوژي بالا ، موضوع محيط زيست براي ژاپني ها تا چه حد مهم است ؟
محيط زيست براي ژاپني ها موضوع جدي و مهمي است براي نمونه من سال هاي پيش که به ژاپن رفتم بيشتر رودخانه ها و سواحل دريا ها آلوده بود ولي ژاپني ها برنامه ريزي مشخصي را در برنامه کار محيط زيستي خود تعريف کردند که اين آلودگي کاهش پيدا کند و به سطح جهاني برسد و به اين هدف زودتر از موعد مورد نظر رسيدند . يا مثلا آنها در 35 سال پيش با مشکل آلودگي هوا مواجه بودند ولي الان حتي در پر رفت و آمد ترين خيابان ها ي ژاپن که کاميون ها تردد دارند شما احساس نمي کنيد که هوا آلوده است .
تا آنجايي که شما مطلع هستيد چه تدابيري انديشيدند ؟
ساخت موتور اتومبيل ها را تغيير دادند و استانداردهايي در نظر گرفتند. حتي اروپايي ها را نيز ملزم به رعايت اين استانداردها کردند . مثلا براي اگزوز اتومبيل ها ، نصب سيستم تسويه دود را اجباري دانستند . يا از ترن هايي که لکوموتيو آنها با بخار حرکت مي کرد يا لکوموتيوهاي برقي استفاده کردند . در بعضي از شهرها سيستم تراموا را نگه داشتند چون با برق کار مي کرد و آلودگي ايجاد نمي کرد . بعد نوبت به پيشرفته تر کردن تکنولوژي با هدف بهينه کردن مصرف سوخت و جلوگيري از آلودگي هوا رسيد . براي اتومبيل ها موتورهاي هيبريدي به معني پيوندي ساختند .براي به حرکت در آوردن اين موتورها هم از برق و هم ازباطري مي توان بهره برد . وقتي موتور در حرکت است باطري اتومبيل شارژ مي شود و مي توان مدتي از اين باطري شارژ شده به جاي سوخت در اتومبيل استفاده کرد . اخيرا استفاده از اين نوع وسايل بيشتر رواج يافته .
براي خريد اين اتومبيل ها دولت تسهيلاتي براي مردم فراهم مي کند ؟
دولت و کارخانه ي سازنده متاسفانه چنين کاري را نکردند ولي وقتي که شوک نفتي در سال 1973 وارد شد و قيمت نفت ناگهان چند برابر شد و از آن جايي که ژاپن متکي به نفت ايران بود، تکان روحي شديدي به مردم وارد شد و به همين دليل افراد زيادي از اتومبيل هاي هيبريدي استفاده کردند . از طرفي در ژاپن مردم بيشتر از وسايل عمومي استفاده مي کنند ؛ ارزان تر و راحت تر است و هم باعث صرفه جويي در وقت مي شود . من در دانشگاه "ريوکوکو" درس مي دهم، دو استان آن طرف اوساکا است ولي ترجيح مي دهم از اتوبوس و ترن استفاده کنم چون هم راحت ترم و هم عوارض راه که بيشتر از 3000 ين است و هزينه سوخت را نمي پردازم و خطر رانندگي در بزرگراه را هم ندارم .
در ژاپن فضاي سبز در چه وضعي هست ؟
در ژاپن خاک نمي بينيد . همه جا پر از گل و گياه است که البته نوع آب و هوا هم علت آن هست . اما وقتي از پنجره آپارتمانم در تهران که در طبقه چهارم است به حياط بزرگ خانه هاي نگاه مي کنم ، باغچه ها خشک و فاقد گل و گياه و درخت هستند . در تهران درخت هاي خيابان ها همه افسره اند چون جوي ها بي آبند و آلودگي هوا زياد است .
از نظر نظافت شهري چه تفاوتي بين دو کشور مي بينيدمي بينيد ؟
در ايران هر شب زباله ها جمع آوري مي شود ولي خيلي زود خيابان ها دوباره پر از زباله مي شود . حتي بارها ديده ايم سطل زباله در خيابان بوده ولي آشغال ها در اطراف پراکنده اند .جمع آوري زباله در ژاپن نظام خاصي دارد . سازمان مرکزي وجود دارد که تمام شهرداري هااز نظر روابط بين المللي يا گرفتن روش هاي جديد شهري و هماهنگي کلي با آن هماهنگ هستند . من به دليل اين که از سال 1345 تا 1349 مسوول روابط بين المللي شهرداري هاي تهران بودم در کنفرانس بين المللي حکومت هاي محلي ژاپن شرکت کردم و شاهد تدوين قوانين و نظارت بر اجراي آن بوده ام . نظام جمع آوري زباله در ژاپن يک نظام جا افتاده است . در هفته دو روز زباله هاي خام که پس ماند ميوه و زباله هايي که ايجاد عفونت و بوي بد مي کند در ساعت معين جمع آوري مي شود. راس آن ساعت هم بايد زباله ها را بيرون گذاشت . چون در ژاپن کلاغ زياد است . در محلي که من زندگي مي کنم جمع آوري زباله راس ساعت نه و نيم است . با شنيدن صداي مخصوص ماشين زباله ، زباله ها را در محفظه هاي مخصوص مي گذاريم .جدا کردن زباله مساله جدي است . در منطقه ما زباله هاي خام ماهانه دو بار جمع آوري مي شود . زباله هايي شامل روزنامه و کاغذ و مواد قابل بازيافت شيشه و قوطي، البته قوطي ها جنس هاي متفاوت دارند که بايد جدا شوند . به طور کلي شيشه ، قوطي فلزي و باطري را بايد از هم جدا کرد . به خصوص در مورد زباله خام که سوزانده مي شود وجود باطري در زباله ها گازهاي زيانبار بد بويي متصاعد مي کند . به همين دليل در يک روز خاص و در مخزن جدا ، باطري ها جمع آوري مي شود .
وضعيت آگاهي رساني چگونه است ؟
من اولين روزي که به شهر سوتيا آمدم اولين کاري که کردم ثبت نام به عنوان شهروند آن شهر بود .يعني هرکسي بايد ثبت نام کند و نام و نشاني خود را بدهد چون از اين طريق اهل آ ن شهر شناخته مي شود و ضمن اين که بايد ماليات پرداخت کند از امتيازات شهري هم بهره مند مي شود . زمان ثبت نام تمام اطلاعات در اختيار فرد گذاشته مي شود .از جمله امتيازات دادن جعبه و کيسه هاي مخصوص زباله است . استفاده از اين کيسه ها اجباري است چون اين کيسه ها مخصوص زباله ساخته مي شود و براي محيط زيست مشکل آفرين نيست و به راحتي مي پوسد در صورتي که کيسه هاي معمولي تا چند هزار سال باقي مي ماند و ضررآفرين است

انتهای خبر // www.iren.ir // ایرن

No comments: